Okul Öncesi Eğitimde Yaklaşım Modelleri

Okul öncesi eğitimin önemi eğitim uzmanları tarafından sık sık vurgulanıyor. Çocukların sağlıklı birer yetişkin olması için okul öncesi eğitimde uygulanan farklı disiplinlere sahip eğitim modellerinin birçok faydası var.

Bu yaklaşımların en çok dikkat çeken ilk üçü;

• Montessori,
• Waldorf ve
• Reggio Emilia.

Bunların yanı sıra uygulanan diğer yaklaşım modelleri;

• PYP(Primary Years Program),
• High Scope,
• Bank Streeti Creative Curriculum ve
• Cooperative’de

Her biri farklı çocuk gelişim alanlarına odaklanan bu yaklaşımlar, belirli değerlere öncelik verir. Bazı davranışları geliştirmeyi hedefler. Bu yaklaşımların ayrıntılarına bakarak çocuklarınız için en doğru eğitim modelini seçebilirsiniz.

Montessori Yaklaşımı

Montessori yaklaşımı, 1900’lü yılların başında Roma’da Maria Montessori tarafından geliştirilmiştir. Bu yaklaşımın merkezinde anaokulu çocukları vardır. Okul öncesinde eğitim veren Anaokulu öğretmeni çevreyi hazırlar ve çocuğun çevreyle etkileşime geçmesini sağlar.

Akademik gelişimi destekler. Çocukların kendilerine özgü birer birey olmalarını sağlar. Her çocuğun kendi kapasitesi doğrultusunda öğrendiği bilgiye odaklanmasına olanak tanır.

Bu yaklaşımın çocuğa kazandırdığı diğer özellikler;

• Öz güvenli olmak,
• İnsiyatif almak,
• Kosantrasyon,
• Düzenli olmak,
• Ne istediğini bilmek,
• Bağımsızlık ve
• Başkalarına olan saygıyı geliştirme

gibi terimlerle tanımlanabilir.

Ülkemizin eğitim sisteminde aynı yaştaki öğrenciler aynı sınıfta eğitim görür. Montessorri yaklaşımına göre ise bu durum böyle değildir. Bu yaklaşımda farklı yaş gruplarındaki çocuklar aynı sınıflarda eğitim görmelidir.

Uygulamadaki amaç,

• büyük yaş çocukların daha küçük yaş çocuklar için rol model olması;
• büyük yaş çocuklar için de yardımlaşma ve özgüvenin desteklenmesidir.

Montessorri yaklaşımıyla eğitim veren anaokullarında çocukların kullandığı oyuncaklar da sahip oldukları nitelikler bakımından farklılık gösterir. Çocuklar farklı organlarıyla oyuncakları keşfederek özgür bir ortama kavuşurlar. Bu oyuncaklar küçük kas gelişimini sağlarken hem de basitten zora, somuttan soyuta geçişi öğrenmeyi destekler.

Peki, Neden Montessori Yaklaşımı Tercih Etmelisiniz?

• Çocuklarınız daha bağımsız bireyler olur.
• Liderlik becerileri öne çıkar.
• Öğrenme faaliyeti, sakin ve özgür bir ortamda gerçekleşir.
• Çocukların bireysel farklılıkları ortaya çıkar.

Waldorf Yaklaşımı

1919 yılında Rudolf Steiner tarafından Waldorf yaklaşımı geliştirilmiştir. Bu yaklaşımın temel amacı çocukların tüm gelişim alanlarına odaklanarak eğitim almasıdır. Eğitimin ilk yıllarında oyun ile öğrenme gerçekleştirilir.

Bu yaklaşımda;

• Etkinler rutin olarak yapılır,
• Farklı yaşlardaki çocuklar aynı sınıflarda eğitim alır,
• Öğretmen birkaç yıl boyunca aynı sınıfla eğitime devam eder,
• Oyun odaklı olan bu yaklaşımda çocuklar çoğunlukla okul bahçesinde zaman geçirir. Bahçede geçirilen zaman diliminde hedeflenen amaç çocukların doğa ile iç içe olmasıdır. Bu sayede çocuklarda doğa bilinci ve sevgisi oluşur.

Bu yaklaşımda bir diğer amaç ise, tüm anaokulu etkinliklerinin yaratıcı yollarla planlanması ve uygulanmasıdır. Dikkat çeken özelliklerinden biri de akademik gelişime çok fazla odaklanmaması ve teknolojiyi eğitim sürecinin dışında tutmasıdır.

Bu eğitim sisteminde okuma-yazma çalışmaları 1.sınıftan başlar.

Neden Waldorf Yaklaşımı Tercih Etmelisiniz?

• Çocuğunuzun bireysel gelişimi desteklenerek geliştirilir,
• Çocuğunuzun neyi düşünmesine değil, nasıl düşünmesi gerektiğine odaklanılır,
• Çocuğunuzun yaratıcılığını destekler ve çok yönlü gelişmesi sağlanır,
• Çocuğunuzun Waldorf okulunu bitirdikten sonra, kendi yolunda kimseye ihtiyaç duymadan büyük bir özgüvenle ilerler.

Reggio Emillia Yaklaşımı

En çok uygulanan yaklaşım modellerinden biri olan Reggio Emilia, aslında İtalya’da bir kasaba ismidir. Reggio Emilia kasabasında anne ve babalar çocukları için okul kurmak istemişler ve bu yaklaşım ortaya çıkarmışlardır.

Çocukların araştırmaya yönlendirilip teşvik edilmesi ve öğretmenlerin de çocukları araştırmaya yönlendirmesi üzerine geliştirilmiştir. Reggio Emilia Yaklaşımı’nı uygulayan okullar proje merkezlidir. Birçok okul öncesi eğitim programını içinde barındırır. Çocukların ilgilerine göre projeler seçilir ve müfredat oluşturulur.

Reggio Emilia Eğitim Yaklaşımını Tercih Etmek için Sebepler;

• Çocuğunuz iyi bir vatandaş olur,
• Çocuğunuz sorunları ve anlaşmazlıkları çözme becerisi edinir,
• Çocuğunuz proje bazlı çalışarak işbirliği içinde çalışır.

Diğer Yaklaşım Modelleri

PYP (Primary Years Program) – İlk Yıllar Programı

İlk yıllar programı 3-12 yaş arası çocuklar için planlanmış bir programdır. Bu programdaki temel amaç, çocukların sosyal ve fiziksel dünyayı aktif olarak öğrenmeleridir.

Bilgiler tek başına yeterli değildir. Kavrama, beceri ve tutumlar geliştirilmelidir. Global düşünebilen bireyler yetiştirmeye yönelik öğretim programıdır.

High Scope (Yüksek Kapsam)

High Scope Eğitim Yaklaşımı’nda çocuk, müfredat ve programın merkezindedir. Temel amaç, çocuğun aktif öğrenmeyi gerçekleştirebilmesidir. Çocuklar kendi kendilerine plan yapıp öğrenme eylemini gerçekleştirebilirler. Etkin öğrenme bir diğer amaçken tüm duyuruların aktif olduğu bir öğrenme ortamı oluşturulur.

Bank Street (Bank Caddesi)

Bu yaklaşım modeli de oyun merkezli öğrenme ile benzerlik gösterir. Çocuklar, aktif olarak öğrenir, araştırma yapar, gözlemler ve farklı müfredatları tecrübe eder. Oyuncaklar ve kullanılan materyaller çok önemlidir. Bunlar öğretmenin kolaylaştırıcı olmasını vurgular.

Creative Curriculum (Yaratıcı Öğretim Programı)

Creative Curriculum yani yaratıcı öğretim programı, eklektik olarak birçok yaklaşımı içinde barındırır. Öğretmeni çocukları yönlendirir ve gözlem yaparak değerlendirir.

Cooperative (Kooperatif)

Bu yaklaşımda, aileler çocukların eğitimine katılır ve okulda söz sahibidirler. Sınıfların düzenlenmesi ve programların hazırlanmasında okul ile iş birliği içinde olurlar. Problemlerin çözümüne odaklanılır. Programdaki amaç, ailelerin çocuklarının gelişimini yakından gözlemlemesidir.

Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Programı (2012-2013)

Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı “36-72 Aylık Çocuklar İçin Okul Öncesi Eğitimi Programı” 2012-2013 yıllarında geliştirilerek bugün uygulanan, çocukların zengin öğrenme deneyimleri aracılığıyla sağlıklı büyümelerini, bütün gelişim alanlarının desteklenerek en üst düzeye ulaşmasını, öz bakım becerilerini kazanmalarını ve temel eğitime hazır bulunmalarını sağlamak amacı ile geliştirilmiştir. Program çocukların gelişimsel özelliklerini, ilgi ve gereksinimleri ile çevresel koşullarını dikkate alan “gelişimsel”, “sarmal” ve “eklektik” bir yapıdadır.

Okul Öncesi Eğitiminde Mobilya ve Konsept Sınıf Ortamları Oluşturmak

Okul Öncesi eğitim yaklaşımlarının tamamı çocuğun evinin dışında bir eğitim kurumuna(Anaokulu, Kreş, Gündüz bakım evi) gitmesi üzerine kuruludur. Yani çocuk mutlaka bir eğitim kurumuna gitmelidir. Peki bu yaklaşımlar eğitim kurumlarının fiziksel ortamları için ne diyorlar.

Aslında temelde tüm bu yaklaşımlar bize çocuğumuzun daha okul öncesi yaşlarda özgürlükçü, operasyonel, katılımcı, sosyal, bilimsel, sorunlarını kendi başına çözebilen, sürekli öğrenmeye istekli, anlama ve kavrama yeteneği güçlü ve algısal bir birey olması yönünde eğitim alması gerektiğini tavsiye eder. Bu tavsiyeler genelinden eğitim kurumlarının özeline ve fiziki yapılarına döndüğümüzde hemen tüm yaklaşımlarda aşağıdaki 10 temel maddenin kurum yerleşkesinde bulunması esastır.

• Tercihen tek katlı ve müstakil bahçe içerisinde binalar,
• Geniş ve Ferah Sınıflar,
• Tamamen çocuklar düşünülerek ölçülendirilmiş mobilyalar,
• Sınıflar haricinde atölyesel faaliyetler için özel Atölyeler,
• Sanatsal Faaliyetler için özel Atölyeler,
• Fiziksel aktiviteler için spor ve fiziki oyun alanları,
• Uygun genişlikte Özel Yemekhaneler,
• Özel Çocuk Boy W.C.ler,
• Özel Çocuk Boy Portmanto ve Ayakkabılıklar,
• Bahçede yine çocuk boy Park ve Bahçe Mobilyaları.

Buradan yola çıkarak biz, Anaokulu Fabrikası Ağaçkakan Mobilya ve Eğitim Araçları olarak, Anaokulu ve Kreşlerimize Okul Öncesi Eğitimde “Konsept eğitim ortamları” oluştururken tasarımlarımızda tüm bu yaklaşımların fiziki ortam gereksinimlerini harmanladık.

Eğitim yaklaşımları ile eşleştirdiğimiz sınıf konseptlerimiz;

• Montessori yaklaşımından yola çıkarak; “Özgür ve Sakin Doğal Anaokulu Sınıf Konseptleri“,
• Waldorf yaklaşımından yola çıkarak; “Doğa ile İç İçe Anaokulu Sınıf ve Bahçe Konseptleri“,
• Reggio Emilia yaklaşımdan yola çıkarak; “Atölyesel Anaokulu Sınıf Konseptleri“,
• Primary Years Program yaklaşımdan yola çıkarak; “Fiziksel ve Günümüz Dünyasını Öğreten Anaokulu Sınıf Konseptleri“,
• High Scope, Bank Street ve Creative Curriculum yaklaşımlarından yola çıkarak; “Öğrenme Merkezli Anaokulu Sınıf Konseptleri“
• Cooperative yaklaşımından yola çıkarak; “Atölyesel Anaokulu Sınıf Konseptleri“

tasarladık.

En önemlisi bu yaklaşımların tamamını bütün konseptlerimizin içeriklerinde gözlemleyebilirsiniz. Biz Anaokulu Sınıf Konseptlerimizde çocuğu merkeze alarak ona odaklanıp, ortamı onun her yaklaşım için en iyi eğitimi almasına hazır hale getirdik.